Historia pewnego drzewa – scenariusz zajęć

Scenariusz zajęć z wykorzystaniem tabletów (lub smartfonów) oraz aplikacji mobilnych, przygotowany w ramach projektu „Para-buch! Książka w ruch!”.

Krótki opis zajęć:
Historia drzewa (mamutowca), które miało 3000 lat i które ścięli drwale. Podczas zajęć dzieci dowiadują się, jak powstaje drzewo – od nasiona do długowieczności, a następnie rysują na kartkach historię ścinanego drzewa. Osoba prowadząca fotografuje rysunki dzieci i łączy je w aplikacji mobilnej, dzięki czemu powstaje wspólnie stworzony komiks.

Dziedzina: biologia

Autorka scenariusza: Paulina Jędrzejewska

Grupa wiekowa: scenariusz przeznaczony jest dla dzieci z dowolnej grupy wiekowej. W przypadku starszych dzieci można przeprowadzić bardziej rozbudowaną formę zajęć, wykorzystać dodatkowe aplikacje mobilne i wprowadzić więcej aktywności.

Czas trwania zajęć: 2 godziny zegarowe

Słowa kluczowe: drzewa, nasiona, drewno, komiks

Kluczowe pytania:

  • Co to jest drzewo?
  • Co to jest nasiono?
  • Jak powstaje drzewo?
  • Co to jest komiks i jak się go tworzy?
  • Dlaczego potrzebujemy drzew?

Cel zajęć:

  • zainteresowanie dzieci przyrodą, a w szczególności drzewami,
  • przybliżenie dzieciom procesu powstawania drzew,
  • zachęcenie dzieci do refleksji na temat tego, jaką rolę odgrywają drzewa w życiu ludzi,
  • uwrażliwienie dzieci na problemy środowiska,
  • zachęcenie do wspólnej pracy i ćwiczenia wypowiedzi w grupie.

Książki popularnonaukowe do wykorzystania (do wyboru):

  • Drzewa. Tekst: Wojciech Grajkowski, ilustracje: Piotr Socha. Wydawnictwo Dwie Siostry.

Metody pracy: zabawa, ćwiczenia praktyczne, dyskusja, praca na tablecie

Co jest potrzebne do przeprowadzenia zajęć?

Przed zajęciami warto zapoznać się ze scenariuszem i podstawowymi pojęciami, wymienionymi w scenariuszu, oraz przetestować wykorzystywane aplikacje.

Przebieg zajęć:

1. Osoba prowadząca wita uczestników i mówi, o czym będą zajęcia. Następnie może poprosić uczestników, aby się przedstawili wymieniając przy tym jakieś drzewo. Pierwsze dziecko wyklaskuje sylabami swoje imię. Potem kolejne wyklaskuje imię poprzednika i swoje, kolejne obu poprzedników i swoje, itd. (10 minut)

2. Pajęczyna – zabawa integracyjna: dzieci stają w ciasnym kręgu, wyciągają przed siebie ręce, zamykają oczy i każdy łapie jedną dłonią inną dłoń. Następnie dzieci otwierają oczy i ich zadaniem jest rozplątanie się bez puszczania rąk. Może to być też wprowadzenie do tematu zajęć, odwołanie do korzeni, gałęzi. (10 minut)

3. Osoba prowadząca pyta, czy uczestnicy wiedzą, jak powstaje drzewo – pokazuje w książce powstanie drzewa od nasiona do dorosłego drzewa. (5 minut)

4. Zabawa ruchowa: dzieci „zamieniają się” w nasiona, kładą na podłodze, zamykają oczy. Przy dźwiękach delikatnej muzyki wyobrażają sobie, że zaczynają kiełkować. Prowadząca prowadzi „medytację” do momentu, gdy wszystkie dzieci staną się silnymi drzewami. (10 minut)

5. Po omówieniu doświadczenia każde dziecko otrzymuje kartkę i kredki lub mazaki. Dzieci rysują różne etapy życia drzewa, zastanawiają się, co jest w nich ważne i czego drzewo potrzebuje do życia. (15 minut)

6. Następnie osoba prowadząca pyta uczestników, co to jest komiks. Jeśli ktoś nie jest pewny, to zaraz będzie miał okazję się dowiedzieć, ponieważ za chwilę go zrobimy. Prowadząca, po konsultacji z grupą, wykonuje zdjęcia powstałym pracom i składa je we wspólny komiks w aplikacji Unfold – Create Stories lub jako kolaż w aplikacji Pixlr. (10 minut)

7. Rozmowa o tym, do czego człowiek wykorzystuje drewno? (np. budowa domów, papier, papier toaletowy, tektura, gazety, kartki, łyżki meble, podłoga).

8. Osoba prowadząca mówi o tym, że drewno jest potrzebne, ale warto je szanować. Niektóre drzewa są bardzo stare – prowadząca pyta uczestników, ile lat mogą mieć najstarsze drzewa. Okazuje się, że ponad 3000 lat. Można zaproponować zabawę, w której uczestnicy próbują sobie wyobrazić, ile to jest lat, np. umawiając się, że 1 krok to sto lat – tyle ile mogliby mieć ich pradziadkowie. Wtedy 30 kroków to 3000 lat. Można spróbować wspólnie odmierzyć 30 kroków, (nawet w miejscu), żeby odczuć tę liczbę. (15 minut)

9. Historia drzewa (mamutowca), które miało 3000 lat i które bezmyślnie ścięli drwale. Osoba prowadząca czyta historię z książki Drzewa (autorstwa Piotra Sochy i Wojciecha Grajkowskiego). (10 minut)

10. Następnie osoba prowadząca rozdaje kartki i prosi uczestników, żeby narysowali scenę z przeczytanej przed chwilą historii. Dzieci rysują na kartkach historię ścinanego drzewa. (15 minut)

11. Następnie prowadząca fotografuje rysunki i łączy je ponownie w aplikacji mobilnej w jedną historię, w aplikacji Unfold – Create Stories lub jako kolaż w aplikacji Pixlr. (10 minut)

12. Podsumowanie zajęć. Uczestnicy oraz osoba prowadząca siadają w kole. Każde osoba może podzielić się swoimi odczuciami i refleksjami na temat zajęć (co się podobało, co było zaskakujące itp.). (10 minut)

Możliwe modyfikacje:

  • Opcjonalnie do tworzenia komiksów i cyfrowych opowieści można wykorzystać (dla starszych dzieci) aplikację Unfold – Create Stories. Jest to prosta i angażująca aplikacja pozwalająca na tworzenie cyfrowych opowieści z tekstem i grafiką. Innym narzędziem do wykorzystania jest Toontastic 3D – z pomocą tej aplikacji dzieci mogą dać upust swojej kreatywności i stworzyć własny film animowany w 3D. Aplikacja umożliwia rysowanie, zaprojektowanie własnego bohatera w 3D, a nawet podłożenie głosu.

Przydatne linki:

Do pobrania: